شهید تقوی سالها سمت معاون فرهنگی و مشاور بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی را بهعهده داشت و اندیشه او در ادامه اندیشه رهبر معظم انقلاب، یعنی تشکیل دولت اسلامی و اسلامیسازی همه ارکان حکومت، یکی از دغدغههای همیشگی او بود. در جریان حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی در ۱۷ خرداد ماه، نام وی نیز در فهرست شهدا قرار گرفت. در چهلمین روز شهادت وی، با حجتالاسلام ثقفی گفتوگو کردهایم. حجتالاسلام علی ثقفی، رئیس بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی سالها با شهید تقوی از نزدیک همکاری داشته است و حالا بهعنوان یک یار قدیمی از شخصیت و اندیشههای او میگوید.
بهنظر شما چرا باید این شهدا را از شهیدان راه نورانی تحقق اهداف اسلام و عبور از موانع استکباری دنیای امروز بدانیم و به جامعه معرفی کنیم؟ مشکل ما با آمریکا و سران استکبار چیست؟
همه مشکلات در یک کلمه خلاصه میشود و آن این است که ملت ما عزم کردهاند برای تحقق اسلام؛ برای پیگیری راه باقیمانده رسولاکرم(ص)؛ عزمشان را جزم کردهاند برای تحقق اهداف انقلاب اسلامی در مسیر و مراحلی که در پیش داریم. من از اینجا وارد بحث میشوم و درباره این شهید مطالبی را عرض میکنم. میخواهم عرض کنم که این شهید- به تعبیر امامخمینی (ره)- یک مرد خدا بود و یک هنری داشت. حضرت امام(ره) این تعبیر را برای شهیدچمران بهکار بردند. هنر شهید سیدمهدی تقوی انتخاب درست راه و راه درست بود. همه شهدا در راه هستند، اما این شهید ویژگیای دارد که او را متمایز میکند. تشخیص درست، گام برداشتن و استقامت ورزیدن در این راه از ویژگیهای همه شهداست؛ اما آن خط انقلاب اسلامی و راه انقلاب و تشخیص اینکه میدان اصلی و محوری انقلاب اسلامی کجاست و ضرورتهای این میدان چیست، هنر بسیار مهم و مغتنمی است که این مطلب، هنر ممتاز این شهید عزیز بود. تا آخرین روزها درباره انقلاب اسلامی گفتوگفت، تا شهید شد. شهید تقوی در تمام مسئولیتهایی که داشت و ما هم در خدمت ایشان بودیم، چه در مجمع عالی بسیج و چه در مجلس بر محور گفتمان انقلاب اسلامی بود.
اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، شهید تقوی چگونه در مناصبی که داشت توانست گفتمان انقلاب را جاری کند؟
امروز علتالعلل همه مشکلاتی که در مسیر حرکت پیشرونده انقلاب اسلامی بهسمت اهداف داریم، به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی این است که ما نتوانستهایم دستگاههای حکومت خود را با نصابهای اسلامی تراز کنیم! مشکلات اینجاست. مشکل این است که بهتعبیر حضرت آقا، دولت اسلامی نداریم و نتوانستهایم از مرحله سوم حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی و هدف غایی انقلاب با موفقیت عبور کنیم؛ یعنی نصابهای مورد نیاز برای طی این مرحله، هنوز در کشور ما شکل نگرفته است؛ این را باید بهدرستی و با جدیت دریابیم. موضوع، عدمتحقق دولت اسلامی است که در تمامی فرمایشات آقا، یا تصریح بر آن وجود دارد و یا متضمن این معنایی است که میگوییم. شهیدتقوی این مسئله را دریافته و فهمیده بود و در همین راه نفس میزد و قدم میزد و تلاش میکرد. تا آن روزهای آخر هم، همین راه را ادامه داد. البته باید این را هم عرض کنم که این مهم بهدست نمیآید، الا با مجاهدت معنوی. توجه این شهید به مسئله معنویت و شناخت درست چگونگی تعمیق معنویت، یکی از قابلتوجهترین ویژگیهای ایشان بود. در همین ماهها و فصل آخر زندگی، ایشان توجه عمیقتری به مسئله معنویت پیدا کرده بود. این ویژگی این شهید را ممتاز میکند. همه از معنویت دم میزنیم؛ همه تلاش میکنیم؛ اجر همه هم با خداست؛ اما معنویت یک تعریف و یک معنا و یک عمق و راه خاصی دارد که با این وسایل و ابزار و امکانات محقق نمیشود. مجاهدت معنوی و تلاش سخت لازمه این کار است.
آیا موفق شد این تلاش سخت را به ثمر بنشاند؟
جستوجوگری و پشتکار، از دیگر خصوصیات و ویژگیهای بارز شهید تقوی بود. بنده شهادت میدهم در همین فصل آخر زندگیاش، جستوجوگر حقایق انقلاب اسلامی بود و بهدنبال این حقایق سر از پا نمیشناخت. این هنرهایی که عرض کردم همهکس ندارند و به تعبیر امام راحل، هنر آن است که در هیاهوهای سیاسی و خودنماییهای شیطانی برای خدا و انقلاب به جهاد برخیزد و خود را فدای هدف کند، نه هوا، این هنر مردان خداست. از این جهت عرض کردم که این شهید، یک شهید هنرمند به این معنا بود. هنر شهید این بود که در این مقطع انقلاب اسلامی، حقیقت انقلاب اسلامی را دریافت؛ میدان جهاد برای انقلاب اسلامی را پیدا کرد و بهموقع وارد شد و پافشاری کرد و پشتکار داشت و خودش را دائما برای این مرحله ساخت؛ خودش را برای این مرحله آماده کرد. این را ما از حالات و رفتار ایشان میدیدیم. دغدغه ایشان برای خودسازی جهت فداکاری در راه انقلاب اسلامی، این عاقبت را برای ایشان رقم زد که به شهادت ختم شود. این راه پرافتخار همه کسانی است که پویندگان و رزمندگان این راه باشند.
آیا شهید تقوی وارد آنچه شما مرحله سوم انقلاب خواندید، شد؟ چه فعالیتهایی در این زمینه داشت؟
ایشان در فصل آخر عمر خود متمرکز بر گفتمان انقلاب اسلامی شد. این فکر چون در وجودش بود و چون تمام وجودش را در اختیار این اندیشه قرار داده بود هرجا که میرفت، این نور انقلاب اسلامی و حقیقت انقلاب اسلامی را در آنجا میتاباند. خانواده محترم این شهید میگویند که ایشان گفت ما باید تلاش کنیم یک امت دولتساز تشکیل بدهیم. امت در معانی متعدد قرآنی در یک معنا، با تعبیر یک جمع کمر بسته و پا در رکاب بهکار رفته است که یک هدف را دنبال میکنند. دعوت به خیر، امر به بزرگترین معروفات( که در این زمان، بزرگترین معروف این است که دستگاههای کشور ما اسلامی بشوند)، دغدغه و موضوع اشتغال شهید تقوی بود. اگر دستگاههای کشور اسلامی بشوند، جامعه ما هم به تبع آن اسلامی خواهد شد. بدون اسلامی شدن دستگاهها، انتظار اسلامیشدن جامعه انتظار درستی نیست. همه معارف قرآن و اسلام و همه سخنان امام و رهبری را ببینید؛ ایشان بر همین مسئله تأکید میکنند. لذا همسر محترم ایشان میگفت من خوشحال بودم در خانهای کار میکنم که همسرم در مهمترین نقطه دارد کار میکند. این حس باید به خانهها منتقل بشود که همسران مجاهدان و پاسداران حس کنند که همسرشان در مهمترین نقطه کار میکند. خانواده این شهید میگفت ایشان کارشان بنیادیترین کار انقلاب بوده است. حقیقتا همین است و همه کارها اگر درست انجام بشود، بنیادیترین کار است. دغدغهاش این بود که این راه باید ادامه پیدا کند و این راه کند نشود، خدشهای به آن وارد نشود.
اگر بخواهید از ویژگیهای شخصیتی این شهید به چند مورد اشاره کنید، چه میگویید؟
یکی از خصلتهای این شهید نجیب و مظلوم – که امروز خیلی بهکار ما میخورد- سربلند بیرون آمدن از آزمایش مقام و پست بود. در نهادی که بنده حضور دارم، یک اصلاحات ساختاری لازم بود و باید جابهجاییهایی اتفاق میافتاد، ازجمله در مورد ایشان. بنده، خدا را شاهد میگیرم در روحیه ایشان، در ادامه همکاری با ما، بنده هیچ تأثیری ندیدم. ایشان همچنان با همان روحیه قبلی به فعالیتشان ادامه دادند. آمادگی ایشان برای همکاری در هر سنگر و هر موقعیت و هرجایی بارز بود. این کم آمادگیای نیست که این شهید با مجاهدت، خودش را به اینجا رسانده بود. مشکل ما امروز در تحقق این مرحله از انقلاب، یک بخشاش همین است؛ گرفتار مقام هستند و حتی حاضرند برای رسیدن به مقام، کشور را به آتش بکشند. حاضرند برای بهدست آوردن مقام، همه ارزشها را زیر پا بگذارند و حتی به قیمت از بین رفتن آبرویشان این مقام را بهدست بیاورند. نمیبینند که مردم متوجه این رفتارهای سخیف هستند؛ برای گرفتن قدرت، غرقشدن در دنیاطلبی و مقامپرستی. این شهید واجد این خصوصیت بود که اساسا پست و مقام برایش مطرح نبود؛ «طوبی له و حسن مآب».
شناسنامه
شهید حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی تقوی، ۲۹ شهریورماه سال۱۳۴۹ در روستای جورد از توابع شهرستان رودهن در خانوادهای از سادات مذهبی دیده به جهان گشود. وقتی سن او کفاف حضور در جبهه را نمیداد، با دستکاری شناسنامهاش پا در میدان رزم علیه رژیم متجاوز گذاشت و بعد از مدتی تحت آموزشهای تیپ تخریب سیدالشهداء قرارگرفت. سیدمهدی در عملیاتهای مختلف شرکت کرد و در عملیات کربلای ۵ از ناحیه دست مجروح و به درجه جانبازی نایل شد. بعد از اتمام جنگ، سیدمهدی تقوی در میدانهای مجاهدت، اما این بار در عرصهای دیگر، حضور خود را تداوم بخشید. در سالهای ۶۸-۶۷ به قم رفت و مشغول تحصیل علوم دینی در حوزه علمیه قم شد. تقریبا یک سال بعد بود که ازدواج کرد و در کنار درس و زندگی، به فعالیتهای تبلیغی نیز پرداخت. ایشان با ورود به نهاد رهبری در امور دانشگاهها، در دانشگاه امامحسین و دانشگاه هنر مشغول بهکار شد و بعد از مدتی به سمت ریاست خبرگزاری ایکنا و مدیرعامل سازمان فعالیتهای قرآنی دانشجویان سراسر کشور انتخاب شد. سپس در سمت معاون فرهنگی و مشاور بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی به ترویج و آموزش گفتمان انقلاب اسلامی پرداخت و در ادامه به درخواست نماینده مجلس آقای علیرضا زاکانی بهعنوان معاون فرهنگی وی مشغول بهکار شد و بعد از یک دوره و به درخواست آقای حاجی دلیگانی، در دفتر ایشان ادامه کار داد تا در نهایت حین انجام وظیفه، در جلسهای که به بررسی مسائل فرهنگی ازجمله مسائل زنان و سند ۲۰۳۰ اختصاص داشت، روز هفدهم خرداد ۱۳۹۶ بهدست تروریستهای تکفیری در ساختمان مجلس شورای اسلامی به فیض عظیم شهادت نایل شد.